انواع لوله های برق
لوله فولادی
انواع لوله های برق و موارد کاربرد آن
لوله های برق فلزی
لوله های فولادی سیاه: این نوع لوله که بوسیله رنگ مقاوم می شود ، تنها در داخل فضاهای سرپوشیده مورد استفاده قرار می گیرد .
لوله های گالوانیزه: این نوع لوله که در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم شده است می تواند در مواردی مانند محلهای تر و مرطوب و نیز مواردی که استحکام مکانیکی زیاد نیاز باشد، مورد استفاده قرار گیرد.
لوله های فولادی قابل انعطاف: در مواردی که لوله های برق از درز انبساط ساختمان عبور می کند و نیز برای اتصال برق به موتورها یا ماشین آلات که ایجاد لرزش می کند از این لوله ها استفاده می گردد که باید داخل این لوله ها بوشی از لاستیک با حداقل طول 20 سانتی متر باشد .
لوله های غیر فلزی
این گونه لوله ها که در بالای سطح زمین مورد استفاده قرار می گیرند باید در برابر رطوبت، فضاهای شیمیایی، ضربه، فشار، شعله، تغییر شکل ناشی از حرارت در شرایط بهره برداری، برودت و اثرات نور خورشید مقاومت کافی داشته باشند، برای مصارف بالای سطح زمین می توان از PVC سخت استفاده کرد.
در صورت استفاده در زیر سطح زمین باید از موادی ساخته شده باشند که در برابر رطوبت و عوامل خورنده مقاوم بوده و در برابر ضربه و فشارهایی که ممکن است در حمل و نقل و هنگام نصب به آن وارد شود، مقاومت نماید. برخی از موادی که دارای خواص فیزیکی فوق باشند شامل فیبر ، سیمان ازبست، سنگ صابون، پلی وانیال کلراید سخت (PVC)، فایبرگلاس اپوکسی و پلی اتیلن با غلظت زیاد می باشد .
موارد مصرف لوله های غیر فلزی
نصب توکار در دیوار، کف، سقف
درمکانهایی که لوله ها در معرض عوامل ایجاد خوردگی شدید یا در معرض مواد شیمیایی باشد.
در مکانهای تر، که دیوارها غالباً شسته می شوند یا در قسمتهایی از کارگاههای مانند لبنیات سازی ، لباسشویی ، کنسرو سازی و امثال آنها که سیستم لوله کشی به گونه ای باشد که از ورود آب به داخل آن جلوگیری شود.
نصب روکار در موارد مجاز مشروط بر این است که در معرض ورود و آسیب فیزیکی یا تابش مستقیم خورشید نباشد.
توجه
در بخشهای زایمان، عمل و مراقبتهای ویژهCU , ICU که از سیستم برق ایزوله استفاده می شود، سیستم لوله کشی باید کلاً با لوله های پی – وی – سی سخت (PVC ) انجام شود .
موارد عدم مصرف لوله های غیر فلزی
کاربرد به عنوان پایه نگهدارنده چراغها و سایر وسایل برقی
استفاده در مواردی که در معرض صدمات فیزیکی قرار گیرد.
نصب در محلی که لوله ها در معرض حرارتی بیش از دمای مجاز قرار گیرد.
استفاده در محیطهای مخاطره آمیز ؛ بجز نصب در عمق حداقل 60 سانتی متری از سطح زمین که در این صورت باید سیستم اتصال زمین اضافی برای حفظ مدارات الکتریکی مجاری فلزی وقسمتهای فلزی ماشین آلات کشیده شود و لوله قبل از خروج از زمین بطول 60 سانتی متر از نوع فلزی باشد.
کاربرد در مواردی که محدودیت حرارتی عایقبندی هادیها بیش از حرارت مجاز لوله ها باشد.
اصول و روشهای نصب لوله های برق
پیمانکار یا مجری تاسیسات برق به منظور ایجاد هماهنگی و پرهیز از دوباره کاری باید قبلاً نقشه های ساختمانی و مکانیکی را مورد بررسی و مطالعه دقیق قرارداده و ترتیب انجام عملیات مربوط به لوله کشی و نصب تاسیسات برقی را به نحوی فراهم آورد که با سایر فعالیت های ساختمانی هم آهنگ بوده و موجبات تداخل و تاخیر آن نشود.
حداقل فاصله بین لوله های برق سایر لوله های تاسیساتی از قبیل آب، بخار، گاز امثال آن باید 15 سانتی متر باشد.
برای لوله های با قطر 25 میلیمتر می توان از خم کن دستی استفاده کرد لیکن برای لوله های با قطر بیش از 25 میلیمتر باید از ماشین خم کن استفاده کرد .
شعاع داخلی انحنای لوله هایی که در کارگاه خم می شود، در صورتی که لوله حاوی هادیهای بدون روکش سربی باشد نباید از 8 برابر قطر لوله کمتر باشد و در صورتی که لوله حاوی هادیهای دارای روکش سربی باشد 12 برابر قطر لوله باید در نظر گرفته شود.
تعداد خمها – در مسیر لوله کشی بین دو نقطه اتصال مکانیکی مانند دو جعبه ( جعبه تقسیم یا جعبه کلید و پریز ) و یا یک جعبه و یک بوشن و یا دو بوشن در صورتی که تعداد خمها از چهار خم 90 درجه ( مجموعاً 360 درجه ) بیشتر گردد باید از جعبه کشش استفاده نمود.
لوله های تو کار باید حداقل 15 میلیمتر زیر سطح تمام شده دیوار یا سقف نصب شود.
محل و فاصله بستهای لوله های روکار بوسیله مهندس ناظر تاسیسات برق تعیین می شود لیکن فاصله بستها نباید از 40 سانتی متر کمتر و از 100 سانتی متر بیشتر باشد.
بستها باید بوسیله رول پلاک و پیچ به دیوار یا سقف محکم شود. در مواردی که لوله بروی سطح فلزی نصب می شود باید از پیچهای فولادی مخصوص فلز استفاده شود و در صورتی که لوله در روی سطح چوب نصب شود پیچهای مخصوص چوب باید به کار رود . استفاده از میخ به منظور محکم کردن لوله ها ، جعبه ها ، جعبه های تقسیم ، چراغها و غیره مجاز نمی باشد.
در لوله کشی روکار در صورتی که از لوله های فولادی سیاه استفاده شود ، کلیه لوله ها، جعبه ها و سایر وسایل مربوطه، باید با یکدست رنگ ضد رنگ و یا رنگ ثانویه پوشانده شود. نصب لوله های فولادی سیاه در مکانهای تر یا در خارج ساختمانها (فضای آزاد) مجاز نخواهد بود.
لوله های برق، در سقف کاذب نباید روی رابینتس نصب شود بلکه این گونه لوله ها را باید از سقف اصلی عبور داد.
در سیستم لوله کشی روکار در مکانهای تر داخل ساختمانها ، لوله کشی روکار باید به نحوی انجام شود که بین تمامی لوله ها ، جعبه ها و سایر لوازم مربوط به آن با دیوار یا سطح اتکایی حداقل شش میلیمتر فاصله وجود داشته باشد.